“Mama, kan de oorlog ook naar hier komen?” vroeg Fien mij enkele weken geleden. Hoe leg je een kind iets uit wat zelfs voor volwassenen heel ingewikkeld is? Ik koos er daarom voor om het thema WOI in te duiken en daarin zo nu en dan te gaan terug koppelen naar de actualiteit.
Kleine kinderen zijn uiteraard emotioneel nog niet voldoende ontwikkeld om thema’s die zo zwaar beladen zijn te begrijpen. Je kan daar dus zeker kiezen voor totale afscherming. Lagere school kinderen helemaal afschermen lijkt mij dan weer niet de meest ideale ‘tactiek’. Vanaf het moment dat ze er zelf iets van oppikken, via school, (kinder)nieuws, sociale media, … is erover praten eigenlijk noodzakelijk. Ik zeg het ook gewoon heel eerlijk wanneer ik zelf iets niet begrijp of weet. Het is helemaal oké om dat toe te geven aan je kind.
In ons eigen land is oorlog ook nog iets heel tastbaar. Er zijn namelijk best wat littekens en sporen van oorlogsleed. We reisden daarom terug in de tijd en ontdekten de ‘Groote Oorlog’. Wij gingen van de bib naar de Engelenburcht en van ongebruikte Antwerpse loopgraven helemaal tot in Ieper. Ik neem jullie graag mee in hoe wij dit stukje geschiedenis hebben aangepakt (en verwerkt). Wie weet kan het een bron van inspiratie zijn om zelf mee aan de slag te gaan.
Voor onze eerste stop moesten we slechts 10 minuten rijden. Het feit dat Vlaams-Brabant zo een belangrijk gebied was in die Groote Oorlog was voor mij nieuwe informatie. Wanneer we samen in een thema duiken verbaas ik er mij keer op keer van hoeveel ik zelf aan het bijleren ben. Heerlijk gevoel is dat trouwens!
Maar terug naar Tildonk nu, naar de Engelenburcht. Hier ga je meer dan honderd jaar terug in de tijd en luister je naar verhalen van toen, toen de Duitsers het klooster bezetten. Met een inkom die slechts €3 bedroeg waren we enkele uren zoet voor een leerrijke en zelfstandige tocht met interessante doe-opdrachten op maat van kinderen.
Eenmaal thuis gingen we aan de slag met onze eigen stamboom. Want ook onze familie heeft die oorlog meegemaakt. Een bezoekje bij mijn oma en opa mocht uiteraard niet ontbreken. Heerlijk om hier die twee generaties met elkaar te zien praten en verbinden.
Een volgende stop houden we in de loopgraven van Kapellen. Tijdens een zalige herfstwandeling ontdekten we dat Duitsers deze verdedigingslinie bouwden om zich te beschermen tegen een aanval die ze verwachtten vanuit Nederland, maar er nooit is gekomen. De nooit gebruikte linie is na terugtrekking van de Duitsers omgevormd tot ecosysteem voor overwinterende vleermuizen. De zon en de vallende bladeren maakten van de omgeving een prachtig schouwspel. We maakten daar al eerder een aparte post over op onze IG pagina, die vind je hier.
Eén van de plekken waar de wonden het diepst waren en de littekens het grootst, is waarschijnlijk de Westhoek. Vorige week pakten we dan ook onze rugzak in en trokken we voor twee dagen naar de charmante stad, Ieper. Ongelofelijk dat dit Ieper helemaal platgebombardeerd werd in de Eerste Wereldoorlog. Het schept hoop voor anderen, dat wel. Al blijft dit alles allemaal zo ontzettend zinloos. Dat stelden we nog maar eens vast tijdens een super toffe workshop die we mochten meepikken in In Flanders Fields, gegeven door Wouter Sinaeve himself. Maar daar kom ik verder nog op terug!
Onze tweedaagse starten deden we in Zillebeke bij de Hooge Crater. Miel ontdekte dit via Youtube filmpjes van de Hooge Boys. Het privaat museum dat je daar vindt, is een absolute must visit. Ook hier kregen de kinderen een opdrachtentocht voorgeschoteld wat het voor hen toch meer behapbaar maakt. De verzameling die je daar te zien krijgt, tracht echt alle verbeelding en probeert het leven tijdens WOI heel duidelijk in beeld te brengen. Ook de kinderen zelf waren super lovend over dit museum.
In de buurt vind je nog een prachtige begraafplaats en een loopgravensite.
Voor we op uitstap vertrokken, lazen we vol verwondering het boek ‘De Grote Oorlog’ en daarin ontdekten we onder andere een vijver die ontstaan is door vroegere bombardementen. Het was dus meer dan speciaal om zo’n vijver in het echt te kunnen zien en er te mogen rondwandelen. Want toegegeven, het ziet er best idyllisch uit, of toch als je de achtergrond niet kent.
We haalden alles uit onze dag en deden ongelofelijk veel indrukken op. Toen de donker ons had ingehaald, was het tijd om in te checken in de B&B. De kinderen kwamen er tot rust en kozen voor een filmmoment. Maar veel tijd om te rusten was er niet ingepland, want de Last Post wilden we ook graag nog meepikken.
Daarna hielden we halt in Den Olifant voor een heerlijk diner en was het nadien rechtstreeks bed in.
Na een ontbijtje zijn we klaar voor dag 2 in de Westhoek en die start met de workshop van Wouter waar ik het eerder over had. Nadat hij een uurtje lang materiaal doorgaf en honderduit vertelde over de Groote Oorlog, sloot hij af met: “hopelijk kan ik dit museum ooit sluiten, want dat zou betekenen dat mensen de nodige lessen geleerd hebben uit oorlog en de zinloosheid ervan.” Want in een oorlog zijn er uiteraard geen winnaars, enkel verliezers. Alleen hebben bepaalde leiders dit deel toch nog niet helemaal begrepen.
Een jongen, aanwezig op de workshop, merkte op dat wanneer vrede het uiteindelijk doel is van al die ellende - ironisch toch - het een beter idee zou zijn om bommen met confetti te maken. Mooi hoe onze kinderen uit zichzelf toch wel heel ruimdenkend zijn. Mooi en ook hoopvol.
Na de workshop trokken we nog door het museum. Het hele grote museum! Voor Miel misschien net iets te groot. Maar de info die hij wel heeft opgenomen, vergeet hij zeker en vast niet meer. We maakten erna tijd om even op adem te komen met een vers tasje soep. Tot slot reden we door naar de gerestaureerde loopgraven van Yorkshire Trench. De kinderen liepen er zorgeloos rond en speelden vrij in deze setting. De nieuwe generatie in de geschiedenis. Het heeft zeker iets!
Na een warme choco was het tijd om richting huis te rijden en alle nieuwe prikkels te laten zakken. We konden zeker nog wat doorgaan, maar ik voel aan alles dat het voor Fien tijd is om af te ronden. Zo’n kind van tien dat zich afvraagt of de oorlog ook naar hier kan komen en zulke beelden uit onze eigen geschiedenis ziet, kan maar hebben wat ze hebben kan. Het is tijd om over te schakelen op iets luchtiger, zoals Sint en Kerst en gezelligheid. En ook al hebben anderen niet de kans om dit te doen, wil dat niet zeggen dat wij dat leed ook moeten dragen en niet mogen genieten. Genieten met de nodige dankbaarheid. En dat is wat we nu gaan doen.
Liefs,
Julie